Auðlindafræði

Hlusta

Rannsóknatengt meistaranám í auðlindafræðum eflir þekkingu þína og hæfni í vísindalegum vinnubrögðum. Þú öðlast leikni til að takast á við flókin verkefni.

Hvernig getum við nýtt auðlindir sem mest og best? Hvar liggja tækifærin? Hvernig getum við stuðlað að sjálfbærri nýtingu auðlinda? Hvernig skilum við landinu til næstu kynslóða?

Auðlindafræðin leitar að mikilvægum svörum fyrir framtíðina.

Er námið fyrir þig?

Býrðu yfir sjálfstæði, frumkvæði og forvitni?
Hefur þú áhuga á sjálfbærri þróun?
Hefur þú þor til að fara nýjar og óþekktar leiðir?
Býrðu yfir getu til að skilja aðalatriði frá aukaatriðum?
Hefur þú áhuga á að þróa ný viðskiptatækifæri?

Áherslur námsins

Skipulag meistaranáms í auðlindafræðum byggir á áhugasviði hvers nemanda fyrir sig.

Námskráin er sérsniðin að þínum þörfum og áhugasviði á rannsóknarverkefni. Rannsóknarverkefnið er stór hluti námsins og er það unnið undir handleiðslu sérfræðinga háskólans auk utanaðkomandi sérfræðinga.

Ráðgefandi sérfræðingar tryggja, auk aðalleiðbeinanda, að verkefnið standist alþjóðlegar gæðakröfur.

Nemendur eru hvattir til þess að taka hluta námsins við erlenda háskóla.

Þú getur skoðað skipulag námsins í Uglu, kennsluvef háskólans.

Möguleikar að námi loknu

Námið veitir þér tækifæri til þess að vinna hjá áhugaverðum sprotafyrirtækjum eða að stofna þitt eigið fyrirtæki.

Rannsóknarverkefnin sem nemandi velur að vinna opna leiðir inn í ýmis konar sérfræðistörf: rannsóknastörf hjá líftæknifyrirtækjum, sjávarútvegsfyrirtækjum, rannsóknastofnunum, verkfræðistofum og við kennslu og rannsóknir í háskólum.

Meistaragráða opnar aðgang að doktorsnámi bæði við innlenda og erlenda háskóla.

Inntökuskilyrði

Almenn krafa er að nemendur hafi lokið BS gráðu í náttúru- eða raunvísindum við viðurkennda háskóla.

Hér getur þú lesið meira um inntökuskilyrði háskólans.

Haust
Hagnýt aðferðarfræði
Val - Íslenskur sjávarútvegur
Val - Alþjóðleg veiðitækni
Vor
Val - Sjálfbær stjórnun fiskveiða
Val - Alþjóðlegur sjávarútvegur
Val - Sjávarlíftækni
Val - Vinnslutækni
Val - Bláa lífhagkerfið

Hagnýt aðferðarfræði

Heimspeki og siðfræði: Óformleg og formleg rökfræði, rökvillur. Helstu hugtök og stefnur í þekkingarfræði. Tilgátur, kenningar og kennisetningar. Hrekjanleiki. Yfirlit yfir rannsóknasiðfræði. Stofnanir vísindasiðfræði á Íslandi (Vísindasiðanefnd, Persónuvernd).

Tilraunahönnun og ályktunartölfræði í náttúruvísindum. Fræðilegur grunnur tilraunavísinda. Athuganir vs tilraunir. Tilraunahönnun: viðmið, breytur, slembigerving. Villur og bjögun. Tilgátur og rannsóknarspurningar. Ályktanir og kenningar. Marktækni, greining á breytileika og fylgni.

Vísindaleg skrif og kynningar. Hvernig á að skrifa á „vísindalegri ensku“. Rannsóknartillagan: að hanna rannsóknarspurningar byggðar á bráðabirgðagögnum, gera og styðja við góða rannsóknaráætlun og greina áhættu og óvissu. Gagnasjón: hvernig á að smíða árangursríkar töflur og myndir. Sjónræn og munnleg framsetning gagna. Jafningjamat. Ritunarstofa.

Hagnýt færni. Hvernig á að fá viðeigandi gögn og vinna úr þeim í töflureikni, hvernig á að smíða einföld líkön: Solver, pivot töflur og Power pivot. Tilvísanir, yfirlit yfir grunnatriði og hvernig nota á viðeigandi hugbúnað.

Úrtaksrannsóknir. Kannanir. Fjallað er um úrtök og úrtaksrannsóknir. Ólíkar gerðir úrtaka. Einnig fjallað um spurningakannanir og mismunandi tegundir þeirra. Fjallað er um gerð spurninga, orð og orðanotkun, uppbyggingu spurningalista og framkvæmd þeirra.

Hagrannsóknir. Áhersla á tímaraðir og línulega aðfallsgreiningu. Ferlið að prófa hagfræði kenningar, með framsetningu rannsóknarspurninga, byggingu hagrannsóknarlíkans, finna gagnagrunn, velja tölfræðiforrit, svo og útskýra niðurstöður aðfallsgreiningar.

Nánar um námskeiðið

Íslenskur sjávarútvegur

Í námskeiðinu fá nemendur yfirsýn um núverandi fyrirkomulag og þróun í íslenskum sjávarútvegi. Helstu viðfangsefni: Ágrip af sögu íslensks sjávarútvegs. Vistkerfið og helstu sjávardýr í hafinu umhverfis Ísland. Hagtölur íslensks sjávarútvegs og umfjöllun um stærstu sjávarútvegsfyrirtækin. Fyrirkomulag og uppbygging skipa og veiðarfæri sem notuð eru á Íslandsmiðum. Yfirlit um helstu aðferðir við stjórnun fiskveiða með áherslu á íslenska aflamarkskerfið (kvótakerfið) og þróun þess. Afurðir, vinnsluleiðir og þróun markaða fyrir sjávarafurðir í gegnum tíðina. Starfsumhverfi, fjárhagsstaða og afkoma fyrirtækja í sjávarútvegi. Virðiskeðja sjávarútvegs og hugtökin „fullnýting afurða“ og „hámörkun verðmæta í stað magns“. Verklegur hluti námskeiðsins inniheldur heimsókn í fiskiðjuver og skip, ásamt æfingu í flökun og framleiðslu helstu afurða af botnfiskflaki. Umræðutímar eru við tiltekna námsþætti hér að ofan til þess að dýpka skilning nemenda og auka þátttöku þeirra.

Nánar um námskeiðið

Alþjóðleg veiðitækni

Námskeiðið fjallar um grundvallaraðferðir við fiskveiðar, fiskileitartækni og hlutverk fiskiskipstjórans sem veiðimanns. Námskeiðið skiptist í eftirfarandi hluta: Hlutverk fiskiskipstjórans sem veiðimanns. Umhverfisaðstæður neðansjávar. Lögun, hreyfing og sundgeta fiska. Skynfæri fiska: Sjón,heyrn og lyktar/bragðskyni. Efni veiðarfæra, möskvi og netið. Helstu veiðarfæri og veiðiaðferðir. Hegðun fiska við veiðarfæri. Flokkar skipa, nauðsynlegur búnaður og tenging við veiðarfæri. Grunnhugtök fiskileitartækni og uppbygging hljóðbylgju. Verklegur hluti námskeiðsins inniheldur tilraun á rannsóknarskipi með valin veiðarfæri og siglinga- og fiskileitartæki, heimsókn í veiðarfæragerð og skoðun á veiðarfæralíkönum. Námsmat: Fræðiritgerð og fyrirlestur um veiðarfæri sem byggir að hluta á gagnagreiningu. Verkleg æfing og heimsókn í fyrirtæki sem lýkur með skilaverkefni. Umræðutímar eru við tiltekna námsþætti til þess að dýpka skilning nemenda og auka þátttöku þeirra.

Nánar um námskeiðið

Sjálfbær stjórnun fiskveiða

Námskeiðið fjallar um aðferðir sem notaðar eru til að meta stærð nytjastofna og stjórna veiðum á þeim á líffræðilega sjálfbæran hátt. Gefið verður yfirlit yfir þá þætti sem áhrif hafa á stofna svo sem vöxt, afföll, stofnstærð, nýliðun, afrán, fæðusamkeppni, fiskveiðar og umhverfisþætti. Sérstök umfjöllun verður um möguleg áhrif hnattrænnar hlýnunar og súrnunar sjávar. Í fyrirlestrum verður áhersla á stöðu íslenskra stofna en nemendur munu bera þá saman við valda erlendra stofna á norðurslóðum. Notast verður við upplýsingaveitur á vefnum til að afla upplýsinga um fiska og fiskveiðar. Hagnýt þjálfun felur í sér rannsóknarstofuvinnu og heimsóknir á fiskimarkaði eða fiskvinnslustöðvar til greiningar á útliti og líffærafræði fiska. Greiningarlyklar verða notaðir til að greina tegundir.

Nánar um námskeiðið

Alþjóðlegur sjávarútvegur

Í þessu námskeiði er fjallað um nokkrar valdar fiskveiðar erlendis. Þar með talið í Norður Atlantshafi, Norður Kyrrahafi og á uppstreymissvæðum. Í námskeiðinu verður gefið yfirlit yfir valda þætti varðandi fiskveiðar í viðkomandi stöðum, svo sem haffræði, helstu tegundir og veiðarfæri sem notuð eru. Fjallað verður um, sögulega þróun veiða og reynslu af fiskveiðistjórnun. Í námskeiðinu verður einnig skoðuð þróun í kröfum um vistfræðilega, efnahagslega og samfélagslega sjálfbærni og áhrif þess á markaði fyrir sjávarfang. Önnur tengd viðfangsefni eru: Framboð sjávarafurða og mannfjöldaþróun. Fiskveiðar eftir heimsálfum og helstu þjóðum. Fiskeldi á heimsvísu. Vinnsla og afurðaflokkar frá fiskveiðum og eldi. Stærstu sjávarútvegs- og fiskeldisfyrirtækin, ásamt alþjóðavæðing fyrirtækja. Nútíma iðnvæddar veiðar á móti veiðum í þróunarlöndum. Námsmat byggir á ritgerð, fyrirlestri, veggspjaldi og þátttöku í umræðum.

Nánar um námskeiðið

Sjávarlíftækni

Bláa lífhagkerfið (BL) er samþætt nálgun sem notar höfin og auðlindir þeirra til samtengdar, vistfræðilegrar og sjálfbærrar efnahagsþróunar, sem stuðlar að bættri velferð mannkyns og félagslegum jöfnuði. Þetta þverfaglega námskeið mun fjalla um tækni og líftækni innan blá lífhagkerfisins, hagfræði þess og verkefna- og vöruþróun.

Námsefni: Notkun í sjávarútvegi og fiskeldi. Sjávarlíftækni og líffræðilegur fjölbreytileiki. Áhættu- og fjárfestingargreining. Mæling á vistfræðilegum verðmætum, fjármál og markaðssetning. Verkefna- og vöruþróun.

Nánar um námskeiðið

Vinnslutækni

Í námskeiðinu er farið yfir helstu framleiðslueiningar í matvæla- og fiskvinnslu með höfuðáherslu á vinnslu sjávarafurða á Íslandi. Helstu aðferðir sem fjallað er um eru kæling, frysting, þurrkun, söltun, reyking og niðursuða. Vinnsluaðferðir eru greindar bæði út frá fræðilegum forsendum og notkun í iðnaði. Einnig er fjallað um hönnun vinnsluferla fyrir sjávarafurðir, svo sem í ferskfiskvinnslu, rækjuvinnslu, mjöl- og lýsisvinnslu, niðurlagningu, frystihúsum á sjó og landi, saltfiskvinnslu og fiskþurrkun. Farið er í fyrirtækjaheimsóknir í mismunandi vinnslur og nemendur skila um þær greinargerðum. Nemendur vinna einnig tæknilegt verkefni sem valið er í samráði við kennara, skila skýrslu um það og kynna með fyrirlestri.

Nánar um námskeiðið

Bláa lífhagkerfið

Bláa lífhagkerfið (BL) er samþætt nálgun sem notar höfin og auðlindir þeirra til samtengdar, vistfræðilegrar og sjálfbærrar efnahagsþróunar, sem stuðlar að bættri velferð mannkyns og félagslegum jöfnuði. Þetta þverfaglega námskeið mun kynna alla helstu þætti BL, allt frá hugmyndum til stjórnunar. Innihald námskeiðs. Skilgreiningar á BL, haftengd hagfræði, blár vöxtur og bláa byltingin. Markmið BL. Hagsmunaaðilar. BL skuldbindingar (fólk, stjórnun áskorana, skilningur, nútímavæðing, stjórnun, trygging, fjármögnun, viðskiptaþróun). Geirar BL (sjávarútvegur, fiskeldi, sjávarlíftækni og líffræðilegur fjölbreytileiki, strandferðaþjónusta og afþreying, námuvinnsla, endurnýjanleg sjávarorka, afsöltun, sjóflutningar, hafnir og tengd þjónusta, siglingar og skipasmíði). Umskipti yfir í BL. Áskoranir BL. Stoðstarfsemi (vöktun og rannsóknir á hafinu, vistkerfisstjórnun og verndun, kolefnisbinding (blátt kolefni), förgun úrgangs). Áhrif loftslagsbreytinga og aðlögun.

Nánar um námskeiðið

Haust
Val - Jarðörverufræði og líftækni á Norðurslóðum
Vor

Jarðörverufræði og líftækni á Norðurslóðum

Vettvangsrannsóknir á Norðurslóðum:
Fræðilegur og hagnýtur grunnur vettvangsrannsókna í óblíðu umhverfi. Hverjar eru hætturnar og hvað ber að varast í umhverfinu. Slembigerving og hvernig er hægt að forðast gervifjöltekningu og aðrar skekkjur við staðarval og sýnatöku í náttúrunni. Skráning lýsigagna og kortlagning sýnatökusvæða m.t.t. vistgerða og jarðfræði.

Náttúruauðlindir á Norðurslóðum:
Hagnýting vs. verndun náttúruauðlinda. Jarðauðlindir: jarðolía, jarðefni, jarðvarmi og vatnsorka. Líffræðilegar auðlindir: örverur, jaðarlífverur, gróður. Erfðaefnisauðlindir. Umhverfislíftækni: hagnýting lífvísinda til nýtingar og verndunar náttúruauðlinda.

Jarðörverufræði:
Tengsl örverulífríkis við jarðfræðilega og jarðefnafræðilega umhverfisþætti. Hvernig örverur eru til staðar í jarðgasaugum, surtarbrandi, móbergi, vikri, hellahrúðri og hverahrúðri og hvaða efnaskipti stunda þær. Hver eru áhrif hins jarðfræðilega umhverfis á örverulífríkið og öfugt.

Lífhreinsun á köldum svæðum:
Loftháð og loftfirrð oxun alkana og arómatískra efna. Áhrif hitastigs á lífhreinsun. Möguleikar á lífhreinsun með örverum úr umhverfissýnum, teknum í Öxarfirði og öðum stöðum Norðurslóða. Erfðatækni og niðurbrotsferlar þekktra jarðvegsörvera og möguleikar þeirra í lífhreinsun.

Novel antibiotics from psychrotrophs
Skimun nýrra lífvirkra efna. Geislagerlar í jarðvegi Norðurslóða, ferskvatni og sjó. Erfðamengjafræði og skimað eftir þekktum gena. Erfðatækni og möguleg not við framleiðslu lífvirkra efna.

Nánar um námskeiðið

Viltu vita meira?

Gustavo Graciano Fonseca er prófessor og umsjónarmaður meistaranáms við Auðlindadeild. Meira um Gustavo.

gustavo@unak.is

Hlökkum til að sjá þig!

Umsóknarferlið